RANDSTADTER2

Wat zijn eigenlijk de grenzen van de Randstad? Is dat bovenvermeld kaartje?

RANDSTADTER

Ooit afgevraagd hoe we een bewoner van de Randstad noemen? Inderdaad, een randstadter. De randstadter is een curieus, beetje Duits aandoend woord met die botsende d en t misschien is het daardoor wel een fraai toonbeeld van de tegengestelde belangen die in dit gebied leven.

Zijn er trouwens mensen die zich 'randstadter' voelen (of noemen) of moeten we tegenwoordig zeggen 'deltametropolist'?

"Wonen in Den Haag, werken in Amsterdam, uitgaan in Rotterdam. Willem Salet, hoogleraar planologie aan de universiteit van Amsterdam, gedraagt zich als een échte Deltametropolist. Net zoals de meeste Hagenaars, Amsterdammers, Rotterdammers en Utrechtenaren, overigens. Maar dat was toch de Randstad? "Nee, tegenwoordig heet dat de Deltametropool", vertelt Salet. "Met die nieuwe naam willen de vier grote steden zich internationaal op de kaart zetten. Het is een origineel verkooppraatje voor het buitenland." Voor intern gebruik voldoet Randstad nog steeds, vindt Salet. "Dan weet iedereen waar ik het over heb. "

VIERGRENZEN

In de buurt van Vaals,

NEUTRALISME2

Zeer uitgebreide website over Neutraal Moresnet

NEUTRALISME

In de Nederlandse radiodocumentaireserie Het Spoor terug, onderdeel van OVT, wordt zondag 24 januari de documentaire 'Het vierde land' uitgezonden. Deze documentaire, die samengesteld is door Katinka Baehr, gaat over de opmerkelijke en haast vergeten geschiedenis van Neutraal Moresnet, ooit het vierde land op het drielandenpunt van Nederland, België en Duitsland.

Na de val van Napoleon in 1815 maakten Pruisen en de Nederlanden beide aanspraak op het gebied, vanwege een waardevolle zinkmijn. Omdat die twee landen er niet uit kwamen, ontstond in 1816 Neutraal Moresnet als 'tijdelijke maatregel'. Het was niet groter dan 3,4 vierkante kilometer. Het vierde land is een verhaal over de aantrekkingskracht van een land dat geen echt land was. Er kwamen vrijbuiters en smokkelaars op af, maar ook Esperanto-utopisten die van Moresnet de wereldwijde Esperanto-hoofdstad wilden maken. De esperantisten dachten hun droomstaat bijna bereikt te hebben, toen de Eerste Wereldoorlog na honderddrie jaar een einde maakte aan de 'tijdelijke maatregel' Neutraal Moresnet.

Zondag 24 januari 11.25 uur - 12.00 uur, VPRO Radio 1
Daarna terug te luisteren via de website van de omroep.

GRENSKOEPEL

Een variant van het IJzeren Gordijn ontwaardden wij in een krantenbericht.

"Het Israelische leger heeft een raketafweersysteem ontwikkeld tegen korte afstandsraketten van de typen die Hamas en Herzbollah hebben afgeschoten op Israel. Maar het zal nog jaren duren voor de 'IJzeren Koepel' langs de Gazastrook en Libanon is geinstaleerd."

ERFSCHEIDER

Rooimeester, m. (-s), bouwopzichter, ambtenaar die de rooilijn aangeeft; erfscheider; opzichter van de grote wegen.

Met dank aan het Elfletterig Genootschap

LUCHTLIJNEN

'Mijn vader heeft verteld dat er toen hij klein was helemaal geen grens bestond. "Die is meegekomen met jouw moeder," zei hij. "En zij is het enige goede wat hij ons gebracht heeft." Op een keer toen wij uit rijden gingen vroeg ik hem die grens eens aan te wijzen. Ik wist dat het een lijn was en dat je hem niet kon zien, en dat hij nu eens hier was en dan weer daar, zodat je nooit zeker wist waar hij zich bevond, maar ik begreep maar niet hoe hij mensen kon tegenhouden als hij alleen uit lucht bestond.'

(citaat uit het boek 'De overgave' van Arthur Japin)